Het digitale leven van kinderen 11,25 jaar : dit is de gemiddelde leeftijd waarop kinderen hun eerste
smartphone krijgen in de Federatie Wallonië-Brussel¹. In Vlaanderen ligt de leeftijd op 9,4 jaar². Nog indrukwekkender is dat tussen 10 en 12 jaar de tijd die een kind per dag op het internet doorbrengt, exponentieel stijgt van 70 naar 170 minuten³. En de gezondheidscrisis heeft hun afhankelijkheid van schermen en de tijd die zij daaraan besteden alleen maar doen toenemen, aangezien de meeste van hun sociale contacten in tijden van lockdown via sociale netwerken
verlopen.
Doordat ze meer verbonden zijn, stellen ze zich ook meer bloot aan de gevaren van het web: overmatige blootstelling op sociale netwerken, fake news, hacking, cyberpesten, enz. Door hen online te laten gaan, hebben wij volwassenen de verantwoordelijkheid om hen te beschermen en hun digitale burgerschap te ontwikkelen.
Het digitale burgerschap van kinderen ontwikkelen Wat is digitaal burgerschap ? Verbinding maken met het internet
betekent toetreden tot een gemeenschap van internetgebruikers; dit impliceert rechten en plichten en vereist respectvol en kritisch gedrag.
Met « de Cyber Helden », wil de vereniging Bibliotheken Zonder Grenzen (BZG) een generatie van jonge digitale burgers tot stand brengen die verantwoordelijk, actief, kritisch en solidair zijn. Het programma biedt zowel ouders als leerkrachten de nodige instrumenten en methoden om online veiligheid aan te pakken bij jongeren van 8 tot 14 jaar.
Digitale opvoeding is immers een taak die door leerkrachten en ouders moet worden gedeeld; de opvoeding van een kind houdt niet op bij de schoolpoort en omgekeerd. De school mag dan een meer technische rol spelen, thuis worden de eerste fundamenten gelegd.
Sedert enkele jaren werkt de Dienst voor Overlegassistenten van de Politiezone Noord "Polbruno" ook rond "cyberhate", waarbij politiemensen scholen bezoeken om met leerlingen in dialoog te gaan.
Het gedrag van een Cyber Held
De 5 pijlers van het digitaal burgerschap die door «Cyber Helden» worden bevorderd zijn:
- Wees Cyber Slim: Denk goed na voor je iets deelt !
Een slimme Cyber Held kent het begrip digitale identiteit en de gevolgen van wat hij online deelt.
- Wees Cyber Alert: Val niet voor vals!
Situaties of mensen zijn niet altijd wat ze lijken op het internet. Een Cyber Held let op voor nepnieuws en online oplichting.
- Wees Cyber Sterk: Beveilig je geheimen!
Privacy is online net zo belangrijk als in de echte wereld; een Cyber Held weet hoe belangrijk vertrouwelijkheid op het internet is.
- Wees Cyber Vriendelijk: vriendelijk zijn is cool!
Slachtoffer, getuige of dader van cyberpesten? Een aardige Cyber Held weet dat online, net als in het echte leven, respect en vriendelijkheid vereist zijn!
- Wees Cyber Moedig: praat erover als je twijfelt!
Een moedige Cyber Held aarzelt niet om een dialoog aan te gaan met een vertrouwenspersoon als er een probleem is, of om zich te wenden tot een relevante vereniging.
Praktische tips voor ouders van kinderen die online actief zijn
Concreet, hoe kan ik mijn kind beschermen op sociale netwerken?
Is het nodig om een ouderlijk toezicht te activeren? Moet ik de schermtijd van mijn kind beperken? Hoe kan ik mijn kind leren op zijn hoede te zijn voor vreemden? ... In een gids voor ouders, die gratis kan worden gedownload op www.bibzondergrenzen.be/ouders, geeft Bibliotheken Zonder Grenzen 10 antwoorden op veel voorkomende vragen van ouders van kinderen die online actief zijn.
Het doel is om u zeer concrete adviezen en oplossingen te geven op basis van de digitale praktijken die populair zijn bij jonge kinderen.
De gids bevat tevens activiteiten om het digitale burgerschap van kinderen te ontwikkelen. Je hoeft geen digitaal specialist te zijn om met het onderwerp aan de slag te gaan!
INFO
Gids voor ouders en charter voor het gedrag van een Cyber Held te downloaden en op de koelkast te kleven !
www.bibzondergrenzen.be/voor-ouders (nl)
www.bibliosansfrontieres.be/parents (fr)
¹ #Génération2020 les jeunes et les pratiques numériques, Média Animation,
2020
² Apestaartjaren 2020 (Mediawijs)
³ Junior Connect 2018 - Jeunes et médias, IPSOS France
